Vriendschapsfraude
In een tijdperk waarin sociale interacties steeds meer online plaatsvinden, is vriendschapsfraude een groeiend probleem dat de nodige aandacht verdient. Deze vorm van fraude treft mensen op persoonlijk, emotioneel en financieel vlak. Dit heeft een enorme impact op de slachtoffers.
In dit artikel leggen we uit wat vriendschapsfraude is, hoe het zich voordoet en welke stappen mensen kunnen nemen om zichzelf te beschermen tegen dit soort praktijken.
Wat is vriendschapsfraude?
Vriendschapsfraude, ook bekend als catfishing, is een praktijk waarbij een persoon zich online voordoet als iemand anders om zo een vriendschapsrelatie te ontwikkelen. Vaak met de bedoeling om financieel of emotioneel voordeel te behalen. Het kan beginnen met een ogenschijnlijk onschuldig gesprek op sociale media, een datingsite of een ander online platform, waarbij de oplichter zich voordoet als een aantrekkelijk persoon met wie het slachtoffer een sterke emotionele band ontwikkelt.
Een gerelateerde vorm van vriendschapsfraude is beleggingsfraude, waarbij de oplichter heel veel geld belooft, maar dan moet je wel eerst wat overmaken naar de oplichter. Ze gaan hierin heel ver, dus ook hier is alertheid geboden.
Hoe herken je vriendschapsfraude?
Valse identiteit
De fraudeur creëert meestal een valse identiteit met behulp van gestolen foto’s of afbeeldingen van iemand anders. Ze kunnen zichzelf een andere naam, leeftijd, geslacht of zelfs nationaliteit geven om geloofwaardiger over te komen.
Opbouwen van vertrouwen
De fraudeur investeert tijd in het opbouwen van vertrouwen bij het slachtoffer door een vriendschappelijke of romantische relatie te simuleren. Dit kan weken, maanden of zelfs jaren duren. Ze doen er alles aan om je vriend te worden, want voor hen ben je een bron van inkomen.
Financiële uitbuiting
Zodra het vertrouwen is opgebouwd, kan de fraudeur beginnen met het vragen om financiële hulp, vaak met verzonnen noodsituaties zoals medische kosten, schulden of een plotselinge behoefte aan geld.
Een voorbeeld
Een fraudeur wil dat je je eigen geld omwisselt voor virtuele valuta (crypto) en dit dan vervolgens overmaakt naar een virtuele valuta rekening. Meestal belooft hij of zij dan naar Nederland te komen, maar dit komt er nooit van. Ze gebruiken deze belofte om nog meer geld van de gedupeerde te stelen. Als ze dan nog hun zin niet krijgen gaan ze heel zielig doen.
Emotionele manipulatie
Naast financiële uitbuiting kan de fraudeur ook emotionele manipulatie gebruiken om het slachtoffer verder te exploiteren, zoals het spelen van het slachtoffer, dreigen met zelfbeschadiging of emotionele chantage.
Hoe bescherm je jezelf tegen vriendschapsfraude?
Wees kritisch
Wees sceptisch tegenover online vriendschappen, vooral als er geen mogelijkheid is om de persoon in het echt te ontmoeten. Let op onregelmatigheden in hun verhaal en identiteit.
Bescherm je persoonlijke informatie
Deel nooit persoonlijke of financiële informatie met iemand die je online hebt ontmoet, zelfs als je denkt dat je die persoon goed kent.
Verifieer identiteit
Als je twijfels hebt over de identiteit van iemand online, kun je vragen om een videochat of om recente foto’s om hun identiteit te verifiëren. (Overigens is dit niet altijd betrouwbaar)
Gebruik goede beveiligingssoftware
Zorg ervoor dat je goede antivirus- en anti-malwaresoftware hebt geïnstalleerd om je te beschermen tegen phishing-aanvallen en kwaadaardige software.
Meld verdachte activiteiten
Als je denkt dat je te maken hebt met vriendschapsfraude, meld dit dan bij de autoriteiten en het platform waarop je de persoon hebt ontmoet.
Hier kunt u deze cybercrime melden: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/cybercrime-en-cybersecurity/vraag-en-antwoord/waar-kan-ik-cybercrime-melden
Enkele tips:
- Neem altijd contact op met de autoriteiten, ook als u twijfelt;
- Maak geen geld of virtuele valuta over naar een persoon, dit ziet u namelijk nooit meer terug;
- Oplichters nemen hun tijd, dus wees hierop
Als laatste…
Het is belangrijk om te onthouden dat echte vriendschap gebaseerd is op vertrouwen, respect en eerlijkheid, en deze waarden moeten altijd worden behouden, zowel online als online. Als het te mooi is om waar te zijn, dan is het meestal ook zo.
Voor aanvullende informatie:
https://www.mediawijs.be/nl/artikels/wat-vriendschapsfraude
https://economie.fgov.be/nl/themas/consumentenbescherming/consumentenbedrog
